Contour 2009

CULTUREEL CENTRUM MECHELEN

Mary Koszmary (Dreams and Nightmares, 2007) gaat in op antisemitisme en vreemdelingenhaat en reflecteert over de erfenis van de Holocaust. De film speelt zich af in een vervallen stadion in Warschau en toont de Poolse intellectueel Sławomier Sierakowsky, die hartstochtelijk oproept tot de terugkeer van de verloren Joodse gemeenschap naar Polen. Met behulp van propaganda-esthetiek pleit Yael Bartana in haar werk voor tolerantie en onderzoekt ze historische spoken uit een van de donkerste momenten van de 20e eeuw. Bartana's kunst verkent vaak de sociaal-politieke conflicten in Israël en haar werk was te zien in grote internationale musea en op Documenta 2007.

Where Is Where? (2007/2008) van Eija-Liisa Ahtila verkent kolonialisme en culturele spanningen en richt zich op een echte gebeurtenis in het Algerije van de jaren 1950. Na de Franse bezetting vermoorden twee Algerijnse jongens hun Franse vriend als reactie op wreedheden. Tientallen jaren later raakt een dichteres geobsedeerd door deze misdaad en denkt ze na over de blijvende impact van het kolonialisme en het trauma dat het heeft veroorzaakt. Ahtila, een bekende Finse kunstenares, onderzoekt historische en persoonlijke gevolgen en behandelt thema's als kolonisatie, onderdrukking en de repercussies daarvan vandaag de dag. Haar werk was te zien op grote internationale tentoonstellingen, waaronder Documenta en de Biënnale van Venetië.

SCHEPPERSINSTITUUT

Staged Archive (2008) van Maryam Jafri volgt een man die naar een surrealistische rechtszaal rijdt en daar mensen uit zijn verleden tegenkomt. De film mengt realiteit met fantasie, verleden met heden, en creëert zo een droomachtige vertelling die de koortsige stemming van een onderdrukte herinnering weerspiegelt. Geïnspireerd door de geschiedenis van missionarissen en reizigers, verkent de film de desastreuze gevolgen van hun wereldwijde reizen. Jafri, bekend om haar werk over taal, geheugen en identiteit, onderzoekt zowel persoonlijke als collectieve ervaringen door middel van haar collages, installaties en video's.

Vita Nova (2009) van Vincent Meessen onderzoekt een cover van Paris-Match uit 1955 waarop een kindsoldaat staat afgebeeld die een militaire groet brengt. Meessen gaat op zoek naar het kind, Diouf, en verweeft daarbij verhalen uit de koloniale geschiedenis, Roland Barthes' geschriften over het beeld, en thema's als onderdrukte verhalen uit de geschiedenis en de spectrale aard van fotografie. Het werk onderzoekt de representatie en het herschrijven van de geschiedenis, vooral in postkoloniale contexten. Meessens films, die bekend staan om hun gefragmenteerde, complexe verhalen, zijn vertoond op prestigieuze internationale festivals, waaronder Oberhausen en Stedelijk Museum Bureau, Amsterdam.

TECHNISCHE SCHOLEN MECHELEN

Perestroika Songspiel (2008) onderzoekt een cruciaal moment tijdens de Perestroika in de Sovjet-Unie, meer bepaald op 21 augustus 1991, na het neerslaan van een staatsgreep. De film, gestructureerd als een oude tragedie, toont een koor en vijf helden die zich afvragen hoe zij de nieuwe maatschappij zagen. De film gaat vergezeld van Chronicles of Perestroika (2008), waarin de gebeurtenissen in Sint-Petersburg van 1987-1991 worden gedocumenteerd. Chto Delat, opgericht in 2003, combineert politieke theorie, kunst en activisme. De werken van het collectief omvatten video, installatie, publieke acties en meer. De projecten zijn internationaal tentoongesteld, onder andere in het Van Abbemuseum.

HUIS DE LOMBAARD

De films van T.J. Wilcox combineren gelaagd, overlappend beeldmateriaal, geschoten op Super 8 en digitaal bewerkt voordat het werd omgezet naar 16mm. Zijn collagetechniek doet de grens tussen feit en fictie vervagen en onderzoekt de geconstrueerde aard van historische verhalen. Wilcox toont vaak historische figuren in korte, stille episodes en personaliseert de geschiedenis, waardoor deze intiem en tastbaar wordt. Zijn werk daagt ons begrip van bewegende beelden en hun relatie tot de werkelijkheid uit. Wilcox' films bevinden zich in belangrijke collecties, zoals het Museum of Contemporary Art, Chicago, en zijn te zien geweest in solotentoonstellingen, waaronder in het Stedelijk Museum. In Contour 2009 presenteerde hij: Garland 1 (2003), Garland 5 (2005) en Sissi (2007).

PARKEERPLAATS TRENDSON

Wendelien van Oldenborghs nieuwe werk Après la reprise, la prise (2009) verkent veranderende werkomstandigheden en de invloed daarvan op subjectiviteit, met een focus op handarbeid, vrouwen en culturele productie. In samenwerking met voormalige lopende band-medewerkers van een gesloten Levi's fabriek in België, laat de film deze vrouwen, nu actrices, hun verhalen delen met studenten van het Koninklijk Technisch Atheneum Mechelen. Van Oldenborgh gebruikt historische situaties om na te denken over sociale omstandigheden en publieke interacties, zoals te zien was in haar eerdere tentoonstellingen, waaronder de Biënnales van São Paulo en Istanbul.

CONTOUR

Images with Their Own Shadows (2008) van David Maljkovic is een film en installatie die reflecteren op de Kroatische avant-garde beweging EXAT-51, die legitimiteit zocht voor abstracte en experimentele kunst tegenover het socialistisch realisme. De film is opgenomen in het museum van Vjenceslav Richter, een van de oprichters, en bevat zijn laatste interviews om het idealisme van die periode te onderzoeken. Het werk van Maljkovic onderzoekt modernistische erfenissen en zet aan tot nadenken over hoe de geschiedenis de toekomst vormgeeft. Zijn werk is opgenomen in prestigieuze collecties zoals het MoMA en het Stedelijk Museum, en binnenkort zal hij tentoongesteld worden in het Reina Sofia in Madrid.

FIGURENTHEATER DE MAAN

Charleroi. In Memory of Wealth, Celebration and Religion (2009) van Yorgos Sapountzis is een nieuwe installatie die video, performance en beeldhouwkunst combineert, geïnspireerd op de historische monumenten in Mechelen. Het werk confronteert het heden met het verleden, verstoort de symbolische kracht van monumenten en stelt de politieke en culturele krachten achter hun creatie in vraag. Het zet aan tot een heroverweging van de relatie tussen individuen en historische openbare ruimtes. Sapountzis onderzoekt de rol en betekenis van monumenten en openbare sculpturen in zijn werk en staat momenteel op de shortlist van de Deste Prize in Athene.

Andreas Bunte's La Fée Electricité (2007) onderzoekt de impact van de opkomst van het elektrische licht in de 19e eeuw en presenteert een quasi-fictieve kroniek van de reacties van mensen op de nieuwe technologie. Zijn nieuwe film Untitled (2009), gemaakt in opdracht van Contour, onderzoekt de Belgische Art Nouveau-architectuur om de grootse visies en het blinde geloof in vooruitgang van de vroege moderniteit in twijfel te trekken. Hiermee daagt Bunte het idee van een “universele waarheid” uit en suggereert hij een meer subjectieve benadering van de geschiedenis. Zijn 16mm films onderzoeken het effect van de moderniteit op de maatschappij, met recente tentoonstellingen in Kunstverein Bielefeld en de Julia Stoschek Collection.

DE GARAGE

Nathaniel Mellors' The Time Surgeon (2007) is een absurdistische video-installatie geïnspireerd door Samuel Beckett's Krapp's Last Tape en Chris Marker's La Jetée. Het werk bevat een verwrongen verhaal waarin een lichaamloos personage en een sadistische 'Time Surgeon' strijden om de controle over taal, waarbij ze de functies vooruitspoelen en terugspoelen gebruiken om de tijd te manipuleren. Het werk van Mellors verkent vaak de rol en de macht van taal, waarbij hij satire en psychedelisch theater combineert. Hij was te zien in de Tate Triënnale en had een solotentoonstelling in Stedelijk Museum Bureau in Amsterdam.

STEDELIJK MUSEUM SCHEPENHUIS

Stalin by Picasso or Portrait of Woman with Moustache (2008) van Lene Berg onderzoekt het schandaal rond Pablo Picasso's portret van Joseph Stalin uit 1953. In opdracht van Les Lettres Françaises als eerbetoon aan de onlangs overleden leider, veroorzaakte de tekening een media-oproer, waardoor Picasso verrast werd. De film gaat in op de persoonlijke, politieke, artistieke en media-implicaties van deze schijnbaar eenvoudige kunstdaad. Berg, bekend om haar onderzoek naar hedendaagse beelden, conventies en politieke agenda's, heeft geëxposeerd in grote biënnales, waaronder Sydney en Taipei.

Herman Asselberghs' Black Box (2009) is een film die het destructieve beeld van 9/11 contrasteert met de meer politiek krachtige maar minder spectaculaire gebeurtenis van 15 februari, toen de wereld protesteerde tegen de Amerikaanse invasie in Irak. Het werk gaat in op de kracht van mediabeelden en spoort kijkers aan om alternatieven te overwegen voor de verhalen van de mainstream media. Asselberghs' film, die poëzie en politiek combineert, bekritiseert het medialandschap en nodigt uit tot nadenken over de mogelijkheden voor alternatieve weergaven van historische gebeurtenissen. Asselberghs is een Belgische kunstenaar, docent aan de Hogeschool Sint-Lukas Brussel en stichtend lid van het Brusselse productie- en distributieplatform Auguste Orts.

PASTORAAL CENTRUM

Taking Turns (2009) van Michaël Borremans verkent thema's als claustrofobie en spanning. De film toont twee identieke vrouwen in een afgesloten, donkere ruimte, waar de ene vrouw langzaam een paspop torso manipuleert dat op haar eigen lichaam lijkt. Deze bizarre scène bouwt spanning op en creëert een hypnotiserende en verontrustende sfeer. Het werk van Borremans is nauw verbonden met zijn beroemde schilderijen en tekeningen, en zijn kunst is tentoongesteld in grote musea zoals het MoMA en het Kunstmuseum Basel. Zijn films roepen vaak onbehagen en het unheimliche op door middel van ingehouden, intense beelden.

The Ship of Fools (2007) van Julian Rosefeldt is een filminstallatie met vier kanalen die zich afspeelt in Schloss Sacrow, een voormalige nazi-officierswoning in Potsdam. Het werk reflecteert op de geschiedenis van de locatie en roept de geesten van het verleden op om thema's van nationalisme en nationaal sentiment te verkennen die vandaag de dag nog steeds bestaan. Rosefeldts visueel opvallende installaties staan bekend om hun filmische complexiteit en technische precisie. Zijn werk is internationaal tentoongesteld en is opgenomen in belangrijke collecties, waaronder het MoMA in New York. Hij zal een solotentoonstelling hebben in het Kunstmuseum Bonn.

Untitled (2009) van Matthew Buckingham verkent biografie en zelfportretten aan de hand van het leven van de 16e-eeuwse Vlaamse kunstenares Caterina van Hemessen. Buckinghams werk onderzoekt haar zelfportret uit 1548, brengt het naar het heden en creëert een moment van synchroniciteit tussen verleden en heden. Het werk nodigt toeschouwers uit om de opbouw van de geschiedenis en de relevantie ervan vandaag te ervaren. Buckingham's werk, dat geworteld is in historisch onderzoek, is op grote schaal tentoongesteld in instellingen zoals MoMA, New York, en Whitechapel Art Gallery. Momenteel is hij te zien in een retrospectief in het Reina Sofia Museum in Madrid.

DE MET

The Journey (2009) van Mira Sanders verkent de geschiedenis en de evolutie van het toerisme en richt zich op de toegenomen mobiliteit en het reizen in de tweede helft van de 20e eeuw. Beginnend met een oude ansichtkaart van een observatietoren in Heist-op-den-Berg, onderzoekt Sanders beelden van toeristische monumenten en oriëntatiepunten en vertaalt deze naar tekeningen om hun symbolische betekenis te onderzoeken. Het project onderzoekt hoe toerisme wordt weergegeven door middel van beelden. Sanders, wiens werk over representatie gaat, was onlangs een artist-in-residence in het CEAC in China en werd in 2007 bekroond met de Young Belgian Painting Award.

Ulla von Brandenburg's 8 (2007) toont haar kenmerkende stijl van tableaux vivants, vastgelegd in een stille 16mm zwart-wit film. De film speelt zich af in een barok kasteel en toont statische, gechoreografeerde figuren die raadselachtige gebaren maken en historische en hedendaagse ruimtes vermengen. Het roept een gevoel van fin de siècle onbehagen op en legt metaforische verbanden tussen onzekerheden uit het verleden en het heden. Brandenburg staat bekend om haar diverse mediapraktijken en haar werk omvat film, tekeningen, collages, installaties en performances. Ze had onlangs een solotentoonstelling in Le Plateau in Parijs en maakt deel uit van de tentoonstelling Making Worlds op de Biënnale van Venetië.