In the spirit ofPeter Brötzmann
BRAND! DAG 4 - I.s.m. Sound in Motion
Deze laatste dag van BRAND! - ‘In the spirit of Peter Brötzmann’ - is niet zomaar een hommage aan jazz- en improvisatie-icoon Peter Brötzmann (1941-2023). We gaan samen met een groep artiesten na hoe ver zijn erfenis reikt. Vier concerten, een boekvoorstelling én een film zetten we in om in te schatten hoe invloedrijk Brötzmann was en hoe zijn nalatenschap generaties kan blijven inspireren.
PROGRAMMA:
14u FILM (Cinema Lumière)
Soldier of the Road - A Portrait of Peter Brötzmann (Bernard Josse, 2011, 93min, Engels ondertiteld)
16u BOEKVOORSTELLING
Daniel Spicer - Free-Jazz, Revolution and the Politics of Improvisation. Gesprek met de auteur en enkele muzikanten over Peter Brötzmann en zijn nalatenschap.
CONCERTEN:
17u Hanne De Backer / Casper Van De Velde
20u Cel Overberghe / Ornella Noulet / Adia Vanheerentals
21u Farida Amadou / Julien Desprez
22u Evan Parker / Camille Émaille
Een ticket verschaft je toegang tot het volledige programma.
Tussen 18u en 20u is er ook heerlijk eten, van de Sound in Motion food stand!
De Duitse rietblazer en beeldend kunstenaar Peter Brötzmann (1941-2023) was een van de radicale vernieuwers van de tweede helft van de 20ste eeuw. Als een van de cruciale pioniers van de freejazz en vrije muziek in Europa was hij meer dan een halve eeuw actief. Zijn legendarische sound - vaak hard, bloedrauw, compromisloos - was berucht over heel de wereld. Zijn koppigheid ook. Maar ondanks al dat volume en het soms woeste geschreeuw op die instrumenten, kan je je onmogelijk daartoe beperken. Brötzmann maakte deel uit van een generatie artiesten die in het naoorlogse Duitsland op zoek gingen naar een tabula rasa en zijn invloed reikte veel verder dan enkel de muziek.
Hij was als beeldend kunstenaar betrokken bij de internationale Fluxusbeweging en zou ook als muzikant een internationaal netwerk uitbouwen. Hij had een ethos van onophoudelijk touren die later overgenomen werd door talloze punkbands. Brötzmann was ook een voorloper van de DIY-beweging. Als je iets wilde bereiken, dan wachtte je niet tot het in je schoot viel. Zoals hij het zelf verwoordde: “Niets in deze wereld is vrij. Je gebruikt je ellebogen en maakt zo wat meer plaats voor jezelf.” Hij gaf ongezouten zijn mening, over zijn omgeving en zijn kunst. Hij ging voor de totale overgave en daarin was hij consequent. Als een band uitverteld was, dan zette hij er een punt achter. Hij kon genadeloos zijn over makheid, over gebrek aan motivatie. Het stoorde hem bvb. dat heel wat jonge talenten de kop opstaken, om vervolgens weer te verdwijnen.
Op deze dag geven we echter het podium aan enkele veteranen, generatiegenoten van Brötzmann, én aan jonge artiesten die de volharding én de persoonlijkheid hebben om het verschil te maken. Ze zijn intussen stuk voor stuk bezig aan een veelbelovend en sterk parcours in een wereld van vrije en andere muziek. Samen vertellen ze een muzikaal verhaal dat onvermijdelijk schatplichtig is aan Brötzmann, maar tegelijk ook onontgonnen terrein verkent, waar hun eigen ideeën en bagage van tel zijn. Hij zou het niet anders gewild hebben.
Deelnemende artiesten
Evan Parker (UK)
Absolute legende van de geïmproviseerde muziek. Was erbij op Brötzmanns legendarische Machine Gun (1968), en ontwikkelde vervolgens een ongeziene carrière, met langlopende projecten (zoals het trio met Barry Guy en Paul Lytton, deze zomer nog in grote vorm tijdens het Summer Bummer Festival) en talloze samenwerkingen met muzikanten uit verschillende disciplines. Beschikt over een fenomenale controle over extended techniques, waarmee hij het klankbereik en de mogelijkheden van zijn instrumenten gevoelig heeft uitgebreid.
Camille Emaille (FR)
Klassiek opgeleide percussionist die in de leer ging bij o.m. Fred Frith, Roscoe Mitchell en William Winant, maar vervolgens haar studies onderbrak om de wereld in te trekken. Ze heeft een fysieke relatie met sound en zoekt via geïmproviseerde en andere muziek naar de plaats waar energie, concentratie en luisteren zo sterk geactiveerd worden dat zelfbewustzijn oplost.
Farida Amadou (B)
Groeide in geen tijd uit tot een centrale speler van de Belgische experimentele muziek. Ze speelde bij punkband Cocaine Piss, vormde snel een alliantie met drummer Steve Noble en trad op met Thurston Moore, Moor Mother, Heather Leigh en Peter Brötzmann. Bracht onlangs soloalbum When It Rains, It Pours (Week-End Records) uit. Daarop zoekt ze verder naar de mogelijkheden van haar basgitaar, met een aanpak die even subtiel als gewaagd is.
Julien Desprez (F)
Een van de meest originele gitaristen van het moment. Beschouwt zijn instrument als een batterij, een orgel, een instrument om in te zetten naargelang zijn ideeën van het moment. Via effectpedalen en andere ingrepen opent hij de mogelijkheden van klank en fysieke omgeving op zijn instrument. Voortdurend in de weer tussen lijfelijkheid en futurisme. Speelde o.a. met Charlie Haden, Mats Gustafsson, Tortoise, Han Bennink en Eve Risser.
Cel Overberghe (B)
Beeldend kunstenaar, dichter en saxofonist. Hij stond mee aan de wieg van de freejazz en vrije improvisatie in België. Zo is hij op verschillende opnamen te horen met Fred Van Hove en was hij nauw betrokken bij de Werkgroep Improviserende Musici (WIM). In zijn lange carrière speelde hij ook andere stijlen zoals swing en bebop. Recent speelde hij nog een bloedmooi concert met de legendarische Amerikaanse saxofonist Joe McPhee.
Adia Vanheerentals (B)
Antwerpse saxofonist en componist die actief is binnen verschillende disciplines. Oprichter van de bands Bodem, Vanheerentals / Lasure / Beeckaert en Waarlijk. Werkte mee aan de dansproductie Change Of Plans van Femke Gyselinck (in 2023 in nona) en ze is dit jaar een van de ‘Twintigers’ van Klara. Bracht onlangs de solorelease Here Are 5 Reasons To Meditate uit via Ultra Eczema van Dennis Tyfus
Ornella Noulet (FR)
Jonge Franse saxofonist die een liefde voor modale jazz combineert met een toewijding aan vrije muziek en geluidsonderzoek. Ze is momenteel gevestigd in Brussel, waar ze o.m. speelt met Ola Tunji. Ze trad voor het eerst op met Overberghe en Vanheerentals tijdens het voorbije Summer Bummer Festival en debuteerde onlangs op het gerespecteerde Amerikaanse label Relative Pitch met soloalbum Promise of Faithfulness.
Hanne De Backer (B)
Deze rietblazer is op korte tijd uitgegroeid tot een vaste waarde in de avontuurlijke Europese jazz & improvisatie. Maakt deel uit van collectief La Nuée en undergroundband Condor Gruppe, en speelde met o.m. The Ex en Paal Nilssen-Love. Oprichter van g a b b r o, waarmee ze de relatie tussen vrije muziek en diverse locaties onderzoekt. Dat leverde intussen al enkele goed onthaalde albums en de filmvoorstelling As We Walk op.
Casper Van De Velde (B)
Maakte op jonge leeftijd al furore als de helft van schntzl. Groeide sindsdien uit tot een drummer die niet meer weg te denken is uit de Belgische jazz en pop, met o.m. Donder, Vitja Pauwels’ Early Life Forms, Bombataz en het An Pierlé Quartet. Daarnaast ook actief binnen muziektheater, met het duo Schreel Van De Velde (op 13.11 in nona) en zijn soloproject Simba. Werkt nu met Hanne De Backer aan een nieuw, multidisciplinair g a b b r o-avontuur.
Daniel Spicer (UK)
Muziekjournalist, radiomaker, improvisator en dichter uit Brighton. Schrijft voor The Wire, Jazzwise, Songlines, WeJazz en The Quietus. Hij is de auteur van The Turkish Psychedelic Music Explosion: Anadolu Psych (1965–1980) en Peter Brötzmann: Free-Jazz, Revolution And The Politics Of Improvisation, de eerste Engelstalige biografie over Peter Brötzmann. We gaan met hem en enkele muzikanten in gesprek over het icoon.
14u Film in Cinema Lumière
Soldier of the Road: A Portrait of Peter Brötzmann (Bernard Josse, 2011, 93min)
Onmisbaar portret van de Europese jazzlegende en rietblazer Peter Brötzmann (1941-2023), die de invloed van de Amerikaanse freejazz verwerkte in een ontvlambare, energieke muziek die een immense impact blijft hebben op liefhebbers van punk, noise en vrije experimenten. Centraal staat Brötzmanns vulkanische sound, die intact bleef tot in zijn laatste levensjaren.
"Ik wilde die sound filmen,” zei Bernard Josse over zijn filmportret van Brötzmann. De regisseur was er vooral op uit om te achterhalen waar de befaamde energie van Brötzmann vandaan kwam: “De centrale vraag voor de film was: hoe konden deze muzikanten zoveel energie genereren? Hoe kon die blijven aanhouden? Peter was altijd aan het zoeken en transformeren. Hij werd nooit zelfgenoegzaam, bleef nieuwe paden bewandelen. Hij was een echte schepper.” Soldier of the Road bevat fantastisch beeldmateriaal, openhartige interviews met Brötzmann en laat prominente artiesten waar hij mee samenwerkte, zoals Evan Parker, Han Bennink en Ken Vandermark, uitvoerig aan het woord.
16u Boekvoorstelling
Daniel Spicer - Free-Jazz, Revolution and the Politics of Improvisation. Gesprek met de auteur en enkele muzikanten over de nalatenschap van Peter Brötzmann.
"Peter Brötzmann explores the heroic life and revolutionary music of the pioneering German saxophonist, and the radical social and political convictions that informed them.
Peter Brötzmann is the first ever, full-length, English-language biography of one of the most fascinating and inspiring personalities in the history of Western improvised music – and one of the key artistic figures to emerge from the socio-cultural tumult of the 1960s.
Drawing on extensive interviews with Brötzmann and key associates, it traces the German saxophonist’s crucial role as a pioneer of European free jazz, his restless travels and collaborations and his eventual superstardom, examining the life and work of a fiercely uncompromising artist with a reputation for gruff intensity and total commitment.
Digging deep into the history and aesthetics of free jazz in Europe and beyond, it provides detailed analysis of music by Brötzmann and other major figures, while positioning Brötzmann’s work – and the wider free jazz milieu – in the context of the revolutionary left-wing, humanist and utopian ideals that inspired and underpinned it.
Both intimate and wide-ranging, it tells the story of a man and a music that changed the world.
