THE EX - 45!FESTIVAL
BRAND! DAG 1
45 jaar lang staat The Ex al in de frontlinie van de avontuurlijke muziek. 45 jaar vol overgave, openheid en energie. Nieuwe allianties zoeken, uitdagingen aangaan. Geen voorgekauwde kost, geen herhalingen, maar ontdekken en verrassen. Zichzelf en het publiek. The Ex is een gulzige spons voor diverse inspiraties, een generator van ideeën, een manier van in het leven staan, een ode aan vitaliteit en een uitgestoken hand. En dat komen ze nu vieren in nona, aan de vooravond van een nieuwe albumopname, met een uitbundig feest en een heleboel vrienden. Genereus, zoals we ze kennen.
LINE-UP
Zea + Xavier Charles
Katherina Bornefeld + Frank Rosaly
Terrie 'Ex' Hessels + Ken Vandermark + Emma Fischer
Andy Moor + Marion Coutts
Han Bennink + Guro Kvåle
Misale Legesse
Etenesh Wassie
Lena Hessels
G.W. Sok
The Ex
De exacte timing en volgorde wordt nog gedeeld. The Ex speelt als laatste.
Dit festival-in-een-festival wordt geen voor de hand liggende terugblik, geen hommage aan wat ooit was, maar een buitenkans om nu, live, in het moment, te tonen wat levende, organische interactie vermag. Zeker in het bijzijn van vrienden en gelijkgezinden die even gretig ingaan op uitdagingen. Zo blijft The Ex trouw aan die ene, onverwoestbare leuze: forward in all directions.
Je krijgt een hele resem verwanten te zien, in verschillende formaties. Deze groep artiesten vormt een dwarsdoorsnede van het grote muzikale netwerk van The Ex. Het zijn allemaal vrije en authentieke artiesten uit de Verenigde Staten, Ethiopië, Frankrijk, Noorwegen, Groot-Brittannië en Nederland. In deze reeks compacte performances: vrije improvisatie en nieuwe ontmoetingen, maar ook spannende popmuziek, poëzie, beeldende kunst en traditionele Ethiopische muziek.
“The Ex is punk, zeker, maar net zo goed jazz, noise, global en menselijke synergie op een podium. Wie zulk zinderend en ontregelend werk produceert, heeft geen oud spul nodig. The Ex is nu. Niemand klinkt zoals zij.
De muzikanten
Han Bennink (NL)
Een levende legende van de internationale jazz en vrije muziek. Medeoprichter van de baanbrekende Instant Composers Pool en één van de grondleggers van de freejazz- en improscène in Nederland. Op zijn 82e nog steeds vol inspiratie en power!
Zea (NL)
Soloproject van Arnold de Boer, zanger en gitarist van The Ex, die laveert tussen ingetogen songs in zijn moedertaal (het Fries) en besmettelijke, tegendraadse dansmuziek. Ook naast The Ex is hij een avonturier die inspiratie zoekt en vindt in vele genres, disciplines en culturen: van de Kologo in Ghana tot de gruizige rock waar hij mee opgroeide in Friesland. Runt het platenlabel Makkum Records.
Marion Coutts (UK)
Beeldhouwer, fotograaf, filmmaker, schrijver, installatiekunstenaar, trompettist en zangeres. Voormalig frontvrouw van avant-punkband Dog Faced Hermans (zie ook: Andy Moor).
Katherina Bornefeld (D)
Drummer van The Ex, bekend om haar stuwende, originele en unieke ritmes en patronen. Daarnaast speelt ze als klankhealer o.a. klankschalen en de gong.
Terrie 'Ex' Hessels (NL)
Gitarist en oprichter van The Ex. Runt samen met Emma Fischer Terp Records. Leeft en musiceert volgens het ethos van de punk, maar met een nieuwsgierigheid en muzikale horizon die veel breder is: van vrije improvisatie tot Ethiopische muziek. Bood een thuis, ver van huis, aan acts en muzikanten als Getatchew Mekuria, Konono No.1, Sonic Youth en Circus Debre Berhan.
Ken Vandermark (VS)
Vermaarde saxofonist, klarinettist, componist en curator die al decennialang een vaste waarde is in de muziekscene van Chicago en daarnaast heeft samengewerkt met improviserende musici van naam en faam van over de hele wereld.
Emma Fischer (NL)
Beeldend kunstenaar die alle grafisch ontwerp doet voor The Ex en de releases van Terp Records. Ze treedt nu op als live painter.
G.W. Sok (NL)
Stichtend lid van The Ex en dertig jaar lang de instant herkenbare zanger en tekstschrijver van de band. Nu actief met talloze gastoptredens en het schrijven en het voordragen van gedichten.
Lena Hessels (NL)
Dochter van Terrie. Opgegroeid met punk, freejazz en Ethiopische muziek, maar muzikaal volstrekt haar eigen weg in geslagen. Ze maakt als singer-songwriter gelaagde popmuziek: van glitterende, energieke elektropop tot complexe ritmes, van intieme pianomuziek tot een duistere elektronische sound.
Andy Moor (UK)
Gitarist, mede-oprichter van cultband Dog Faced Hermans en lid van The Ex sinds 1990. Sinds zijn verhuis naar Amsterdam is hij zeer actief in de Nederlandse muziekscene: van improvisatie tot moderne gecomponeerde muziek. Veelzijdige muzikant die graag buiten de grenzen van zijn discipline treedt door samen te werken met dichters, dansers en beeldend kunstenaars. Mede-eigenaar van het label voor experimentele muziek en geluidskunst Unsounds.
Guro Kvåle (NO)
Jonge tromboniste, als muzikant opgegroeid in een bigband, maar al vroeg gegrepen door de vrije muziek. Lid van onder andere Gard Nilssen's Supersonic Orchestra, HELLO WORLD! en het Herman Hestbek Ensemble.
Misale Legesse (ETH)
Ethiopische drummer / kobero-speler. Zeer actief in de levendige muziekscene in Addis Abeba en thuis in onder andere traditionele Ethiopische muziek en Ethio-jazz, maar zoekt met zijn traditionele percussie-instrument ook het experiment op. Speelt drums sinds hij Han Bennink op tv zag drummen bij één van de vele projecten van The Ex in Ethiopië.
Xavier Charles (F)
Veelzijdige Klarinettist, bekend in de internationale impro-scene. Maakte deel uit van de band Getatchew Mekuria, The Ex and Friends en maakte o.a. een duo-cd met Terrie Ex. Speelt ook regelmatig samen met Zea (Arnold). Organiseert het befaamde impro-festival Densités.
Etenesh Wassie (ETH)
Een zangeres uit Ethiopië die de stiel in Addis Abeba leerde en een onwaarschijnlijke intensiteit aan de dag legt. Ze vormt een gelauwerd duo met de Franse bassist Matthieu Sourisseau. Hun album Yene Alem is een moderne klassieker die Ethiopische muziek rauw en inventief combineert met een veelheid aan invloeden.
Frank Rosaly (VS)
Frank Rosaly is als drummer jarenlang een spil geweest in de bruisende improscene van Chicago. Na zijn verhuizing naar Amsterdam zette hij zijn muzikale zoektocht voort: als componist, performer, organisator en onderzoeker van de muziek van zijn Zuid-Amerikaanse voorouders.
The Ex (the longer version)
Geen band die de blik zo sterk gericht houdt op mogelijke uitdagingen, op wat nog moet komen, als The Ex. Dat is best opmerkelijk voor een band die dit jaar 45 jaar bestaan viert en zonder schaamte mag terugblikken op een goedgevulde carrière met een indrukwekkende reeks hoogtepunten. Maar nostalgie zit niet in de natuur van dit kwartet, dat er als geen ander in slaagt om zich steeds opnieuw uit te vinden, nieuwe allianties aan te gaan en fascinerende uitdagingen tegen te komen. Blijf lang genoeg uit die comfortzone en ze verdwijnt.
Bekijk het parcours van de band - een onvoorspelbaar kronkelende weg die deels gevolgd kan worden door een reeks van heruitgaven die de voorbije jaren beschikbaar gemaakt werden -, en je zal vaststellen dat van stilstaan nooit sprake was. Wat begon met geëngageerde punk, geworteld in de kraak- en punkideologie van de late jaren zeventig, groeide uit tot een onmogelijk te labelen actieradius die zowel nationaal als internationaal hoge ogen gooit.
The Ex speelde al meer dan 2000 concerten in 45 landen, en deed dat vaak als pionier. In de jaren tachtig was de band een van de allereerste Westerse bands om het Oostblok te verkennen, van Hongarije en het voormalige Tsjecho-Slowakije tot Polen en Rusland. Daarna pas volgden Canada en de Verenigde Staten. Een cruciale nieuwe link dook op rond de eeuwwisseling, toen de band voor het eerst naar Ethiopië trok, met de VPRO in zijn kielzog.
Dat was het begin van een uniek hoofdstuk in het verhaal van de band: diverse tournees (op diverse continenten), een intense samenwerking met Ethiopische artiesten (van Getatchew Mekuria, met wie ze meer dan 100 concerten speelden, tot danser en cultureel ambassadeur Melaku Belay, en vele anderen) en talloze releases van en met met lokale muzikanten zorgden ervoor dat The Ex ook beschouwd wordt als een pionier in ‘crossover’ middens, waar muziek uit diverse windstreken samenvloeit.
De coronaperiode was ook voor The Ex een moment van stilstand, of misschien eerder herbronning, want intussen speelt de band weer op podia in binnen- en buitenland, met nieuwe muziek, klaar om ook opnieuw de studio in te duiken. Ook nu valt weer hun veelzijdigheid op, alsook het besef dat de band aansluiting vindt bij verschillende circuits. Of het nu gaat om een legendarische rockzaal in Amsterdam (The Ex speelde bijna 40 keer in Paradiso, met o.m. een Ex Festival tijdens het 50-jarige jubileum) of een Oostenrijks festival waar de wereldtop van de vrije muziek bij elkaar komt (in november speelt de band op het befaamde Wels Unlimited): de band is zo uniek dat het allemaal mogelijk is.
En net zoals in de vorige decennia blijven de uitdagingen zich aanbieden. Zo werkten leden Andy Moor en Terrie Ex tijdens het Holland Festival (juni 2024) nog mee aan een nieuwe, hedendaagse soundtrack bij Limite (1931), een klassieker van de Braziliaanse cinema. Een zoveelste illustratie van het feit dat The Ex zoveel meer is dan een band in een strak keurslijf. Het is een gulzige spons voor uiteenlopende inspiraties en een generator van ideeën, een manier van in het leven staan, een ode aan vitaliteit én een uitgestoken hand.
En dat willen ze vieren, met een festival in het teken van hun 45ste verjaardag. Die zal opnieuw geen voor de hand liggende terugblik worden, geen hommage aan wat ooit was, maar een buitenkans om nu, live, in het moment, te tonen wat levende, organische interactie vermag. Zeker in het bijzijn van vrienden en gelijkgezinden die even gretig ingaan op uitdagingen. Op die manier blijft The Ex trouw aan die ene, onverwoestbare leuze: forward in all directions.