Fase van de Volle

Maan

Op 17.05.2019 om 15:30 kon u aan een rondleiding deelnemen, samen met de kunstenaar en curator Nataša Petrešin-Bachelez

Contour is verheugd om de serie Hollands Kabinet te tonen van de Nederlandse kunstenaar Sara Sejin Chang (Sara van der Heide), die sinds 2016 in Brussel woont. Het seriële werk ‘Hollands Kabinet begon op 14 oktober 2010, de dag dat het Nederlandse Kabinet van premier Rutte, gesteund door de rechts-populistische Vrijheidspartij (PVV), werd geïnstalleerd. Het werk bestaat uit 558 aquarellen, hetzelfde aantal dagen dat het Kabinet Rutte I aan de macht was. Elke dag van de regeerperiode maakte Chang (Van der Heide) een aquarel van een bruin ‘kabinet’, de naam voor een traditioneel Nederlands opbergkast, maar ook een alledaagse term voor de Nederlandse regering. De reeks kwam tot een einde toen de regering na 558 dagen ontslag nam.

De geschiedenis van het Hollands kabinet vertelt de Nederlandse koloniale geschiedenis. De dagelijkse tekening van de kunstenaar was een daad van verzet, en een daad van het tellen van de dagen van dit donkere kabinet. De huidige opkomst van angst, haat, wit-nationalisme, racisme, vreemdelingenhaat in Vlaanderen en in Europa in het algemeen, is dezelfde achtergrond waartegen de reeks Hollands kabinet is ontstaan in 2010.

Het Hollands kabinet werd vroeger in verschillende vormen en kleuren geproduceerd. De houten kast vindt zijn oorsprong in Azië en is via de Moorse invloed in Spanje rond 1600 in Nederland terecht gekomen. De meeste van deze kabinetten zijn gemaakt van Hollands eikenhout, maar er zijn ook veel voorbeelden van kasten met exotisch hout. Tijdens de Nederlandse koloniale periode werden de kabinetten ook in voormalige koloniën gemaakt, zoals Kaap de Goede Hoop (nu Zuid-Afrika), Ceylon (nu India), Batavia (nu Indonesië en Sri Lanka) en New York. Het kabinet was een prestigeobject, dat gebruikt werd voor de opslag van kostbare voorwerpen, waardevol papier en luxegoederen.

The Wasp and the Weather | Poetry Walk is een poëziewandeling dwars door Mechelen. De wandeling maakt deel uit van het overkoepelende project The Wasp and the Weather, dat Vanbesien presenteert voor de Contour Biënnale 9. In dit project staat een collectie gedichten van jongeren van Jeugdhuis Rzoezie - wat het Arabisch woord voor wesp is - centraal. Rzoezie was een voormalige jeugdcentrum dat bestond van 1978 tot 2006 in Mechelen. Het werd opgericht en bestuurd door jongeren van Marokkaanse en Amazigh-afkomst.

De wesp
De gedichten die Robin Vanbesien aandraagt, werden oorspronkelijk gepubliceerd in het maandelijkse magazine van Rzoezie. De poëzie verleent een stem aan een (alternatieve) publieke verbeelding waarin gepleit wordt voor een samenleving van radicale gelijkheid. Ervaringen van spanning en gevoelens van onzekerheid treden in deze gedichten naar voren en getuigen van raciale discriminatie in een vijandige sociale omgeving.

Het weer
In wat we het weer in een witte wereld kunnen noemen, is anti-zwartheid alomtegenwoordig als klimaat. Hoe kunnen de gedichten van de wesp resoneren in zulk zwaar weer? Welke ruimte is voorzien voor haar poëzie? Welke ruimtes kunnen uit haar poëzie ontstaan? Poëzie schrijven en voordragen vereist weinig materiële infrastructuur, terwijl met elk woord een nieuw bewustzijn geoogst kan worden over de onderlinge relaties tussen de mensen en tot hun directe omgeving.

In het weekend van 17 tot en met 19 mei ging Contour Biennale 9 haar tweede fase in. Het aanbod dat curator Petrešin-Bachelez samenstelde, was erg rijk: exposities, film, muziek en performances. Bij deze 9e editie lag de nadruk op thema’s als ecologie, ongelijkheid, degrowth en racisme. Precies daarom waren er ook verschillende presentaties en workshops die je kon bijwonen: de dialoog stond daarbij centraal. Voel je als inwoner van Mechelen trouwens extra aangesproken, want voor tal van kunstenaars waren de stad en haar bewoners de inspiratie!

The Empire of Law is een nieuwe film van Daniela Ortiz, die deel uitmaakt van het project Not Fully Human, Not Human At All, een samenwerking tussen de kunstenaar, Netwerk Aalst, Kadist en Contour Biennale 9.

Na de film zal Daniela Ortiz in gesprek gaan met Walter Andino Midence.

The Empire of Law is een film die de relatie tussen het recht, gerechtigheid en kolonialisme kritisch wil analyseren. Ortiz doet dit op basis van de architectuur, geschiedenis en context van twee rechtbanken: het Paleis van Justitie in Brussel (België) en de kopie van dit gebouw in Lima (Peru). Op deze manier onthult The Empire of Law de rol van het rechtssysteem bij de constructie van mondiale, extractivistische, racistische en neokoloniale structuren.

Door de geschiedenis heen heeft de wet namelijk gediend als een legitimatie-instrument van het kolonialisme. De Indische wet van 1512 en de Berlin Act van 1885 zijn duidelijke voorbeelden daarvan. Zelfs vandaag nog wordt het idee van rechtvaardigheid gebruikt om gewelddadig beleid goed te keuren, bijvoorbeeld op het vlak van migratiecontrole.

Voor deze editie van The Wish List, vult Brits-Barbadaans saxofonist, klarinettist en bandleider Shabaka Hutchings het programma. We starten de avond met een soloconcert van Shabaka en eindigen met de documentaire Minding the Gap, geregisseerd door Bing Liu. Voor de film, zal de muzikant nog een kort gesprek voeren met moderator Reine Elisabeth Nkiambote, over de diepere betekenis achter het album Your Queen is A Reptile van zijn band Sons Of Kemet.

Planning:

20:30 - 21:00 : Solo klarinetconcert door Shabaka Hutchings

21:00 - 21:30 : Kort gesprek over het album Your Queen is A Reptile met moderator Reine Elisabeth Nkiambote

Dit album is een provocerende, anti-establishment-kritiek op de blinde afgoderij die de Britse monarchie ontving in het verleden. Tevens is het een oproep om oude mythen te deconstrueren en ze te vervangen door relevantere mythen. In dit geval stelt hij er één voor die de belangrijke bijdragen van women of colour in de loop van de geschiedenis eens eindelijk van nabij bekijkt. Dezen worden namelijk maar al te vaak verborgen of over het hoofd gezien. Het gesprek wordt gemodereerd door Reine Elisabeth Nkiambote.

Beeldend kunstenares Saddie Choua zal voor haar werk in het kader van Contour Biennale 9 diverse thema’s onderzoeken: de psycho-fysische trauma's veroorzaakt door racisme en verraad maar ook de helende tegenkracht die zusterschap kan bieden bij traumaverwerking. Take Care of Yourself and Walk is een wandeling doorheen Mechelen waarbij de vrouwengeschiedenis van de stad het uitgangspunt was.

Take Care of Yourself and Walk vertrekt enerzijds vanuit het kruidenboek van de in Mechelen geboren plantkundige en arts Rembert Dodoens. Saddie Choua ontwikkelt voor Contour een nieuw gedekoloniseerd kruidenboek met speciale aandacht voor trauma naar aanleiding van racisme en nieuw-nationalistische politiek. Tijdens de wandeling laat ze u alvast inkijken in haar research en proces. Anderzijds wordt de geschiedenis van enkele lokale historische vrouwen van naderbij bekeken tijdens deze wandeling en geven we de vrouwen die Choua's nieuwe werk voor Contour beïnvloeden een plaats in Mechelen. Vrouwen zoals Toni Morrison, Audre Lorde, Chantal Akerman, Saïda Menebhi, Ingrid Jonker, Susan Sontag, Heiny Srour, Miriam Makeba, Fairuz, Sydney Loren Bennett, Rupa, Googoosh, Victoria Santa Cruz & Yma Sumac, ... Saddie Choua gaat in dialoog met hen en haar publiek.

Voor de volle maancyclus van Contour Biennale 9, stelt COYOTE een eendaagse experimentele tekenworkshop voor. Deze zal gericht zijn op het uitbreiden van hun milieulexicon en nodigt bewoners van Mechelen uit om hieraan deel te nemen. De nieuwe vocabulaire kan later als een instrument voor milieuactivisme dienen.

Er is een ochtend- en namidddagsessie. Mensen zijn welkom om de workshop bij te wonen, ook als ze niet de hele dag kunnen blijven.

De ochtendsessie zal de vorm aannemen van een conceptuele en politieke discussie met COYOTE en Louis de Bruyn. Het zal gaan over "de kunst van de gemeenschappelijke ruimte" en de realiteit van een circulaire en lokale landbouw in Mechelen. De Bruyn probeert eters en telers met elkaar in contact te brengen en werkt mee aan het bevorderen van onze gemeenschappelijke ruimte.

De namiddagsessie begint met een lezing door Eline Arlt, van Youth for Climate Mechelen. Na een gesprek over milieuactivisme en effectieve werkingswijzen, zullen we experimenteren met nieuwe visuele tekens om onze gevoelens en zorgen over klimaatverandering tot uiting te brengen.

Het LUNÄ gesprek is een onderdeel van het overkoepelende project On-Trade-Off. LUNÄ zal zich daarom eveneens richten op de ecologische, sociale en economische implicaties die de extractie en verwerking van lithium met zich meebrengt. In de discussie zullen we de geschiedenis van energie bekijken. Opvallend hierbij is het belang van grondstoffen dat afkomstig is van de Democratische Republiek Congo (DRC), dit zowel in de industriële als de technologische revolutie. Tegelijkertijd zullen we experimentele modellen van duurzame energieproductie bekijken, en mogelijke toekomstperspectieven voor lithium winning in de DR Congo.

Onderzoekers Raf Custers (Gresea), Jeroen Cuvelier (Ugent) en Zheng Li (KU Leuven) zullen in gesprek treden met journalist Tine Hens en de kunstenaars Femke Herregraven, Sammy Baloji en Jean Katambayi. Deze drie kunstenaars maken deel uit van het project On-Trade-Off. Het geheel zal gemodereerd worden door de kunstenaars Marjolijn Dijkman en Maarten Vanden Eynde. Het publiek is van harte welkom om te luisteren en te reageren op de ideeën en gerelateerde artefacten, die op tafel worden gebracht.

On-Trade-Off is opgezet door de kunstenaarsinitiatieven Picha (Lubumbashi, DRC) en Enough Room for Space (Brussel, BE). Het project komt voort uit een gezamenlijke interesse voor lithium, het chemisch element dat momenteel beschouwd als het 'nieuwe zwarte goud' vanwege zijn cruciale rol in de wereldwijde transitie naar een 'groene en fossielvrije economie'.

Tijdens de rituele werksessie Common dreams: Climate Grief kom je meer te weten over de betekenis en impact van klimaatverandering. De programmamaker Evanne Nowak en kunstenares Maria Lucia Cruz Correia nodigen je uit om samen met hen op het drijvend eiland op de Dijle te werken (centrum Mechelen). Common Dreams: Climate Grief zal zich richten op het effect dat de snelle weersveranderingen heeft op mensen, dieren en landschappen. Bewust of onbewust, ervaren we allemaal het effect van de hittegolven. Het heeft invloed op onze landbouw, maar ook op sociaal en cultureel vlak, beïnvloed het ons sterk. Zitten we dieper in de problemen dan we willen toegeven? En wat kunnen we doen?

Evanne Nowak en kunstenaar Maria Lucia Cruz Correia zullen het begrip klimaatleed introduceren en samen met jou je eigen, huidige toestand van dit verdriet verkennen. Voor een beter begrip van de exacte problematiek op lokaal vlak, wordt ook ingezoomd op plaatselijke voorbeelden. Klimaatleed wordt vaak gekenmerkt door gevoelens van verlies en melancholie, over een situatie die nog niet helemaal verdwenen is.

Als onderdeel van de Contour Biennale 9 presenteert Christian Nyampeta een combinatie van individuele werken over Congo en Rwanda, twee voormalige Belgische kolonies. A Flower Garden of All Kinds of Loveliness Without Sorrow (Contour 9) is een presentatie die de kunstenaar zal geven, waarbij leden van het publiek worden uitgenodigd om deel te nemen.

Het doel van de presentatie is om Rwandese gedichten, muziek, video's en teksten te beluisteren of bekijken en dit vervolgens te bespreken. Tijdens de maanden voorafgaand aan de tweede fase van de biënnale nodigde de kunstenaar verschillende gasten uit om Franstalige Rwandese teksten in het Engels te vertalen. Bij de selectie van werken richtte de groep zich vooral op korte teksten, liedjes en films van moderne en hedendaagse Rwandese cultuur. Zijn gasten tijdens de presentatie zijn de componist Aurélie Nyirabikali Lierman, filmmaker Amelia Umuhire en kunstenaar Laura Nsengiyumva.

"Wat blijft er over als vrijheid eindigt?" Een performance door Mark Požlep.

Mark Požlep voerde Blueprint for Revolution voor het eerst op in 2017 in New York, nadat hij met een kano rond het eiland Manhattan had gevaren. Een van de hoofddoelen van het project was onderzoeken hoe mensen tegenstrijdige ideeën over vrijheid met elkaar verzoenen. Door de fysieke handeling van het zeilen, confronteerde hij het overweldigende kapitalistische systeem van het Amerikaanse eiland. Hierdoor activeerde het project ideeën over fantasie, ontdekking, verovering en overleven. Op basis van de gesprekken die de kunstenaar had met nazaten van inheemse inwoners van Manhattan, tracht hij met Blueprint for Revolution de relaties met de geschiedenis, de huidige politieke stand van zaken en de sociale complexiteit van het eiland te nuanceren.

Požlep begon zijn Amerikaanse avontuur met Winnetou, een fictieve held bedacht door Karl May. Door de boeken van May en ook (vooral) de Duits-Joegoslavische filmproductie, werd Winnetou voor hele generaties die achter het IJzeren Gordijn opgroeiden, hèt symbool van een inheemse stam. Een idee van een stam die echter nooit heeft bestaan.

Als onderdeel van de Contour Biennale 9 presenteert beeldend kunstenaar Christian Nyampeta een combinatie van individuele werken over Congo en Rwanda, twee voormalige Belgische kolonies. Sometimes It Was Beautiful (2018) is een film van Nyampeta, en zal te zien zijn in aanwezigheid van de kunstenaar. Het vertelt het verhaal van de Zweedse cineast Sven Nykvist en de films die hij in het midden van de twintigste eeuw in Congo maakte. Sometimes It Was Beautiful werd nog niet in België is vertoond: een Belgische première dus!

De film Sometimes It Was Beautiful is gestructureerd aan de hand van een aantal episodische fragmenten. De fragmenten cirkelen rond een bijeenkomst van onwaarschijnlijke vrienden, die bijeengebracht werden om films te bekijken van de Zweedse cameraman Sven Nykvist. Onder deze persoonlijkheden vind je Yasser Arafat, Leela Gandhi, Gabriel Garcia Marquez, Rigoberta Menchú, Robert Mugabe, Wole Soyinka en Crown Princess Victoria. Ook Andrei Tarkovsky komt opdagen, en Winnie Mandela lijkt iets van plan te zijn, terwijl ook de 14e Dalai Lama naar verluidt in de buurt is. Al deze figuren nemen deel aan een filmisch palaver. Herhalingen in overvloed, twijfels vermenigvuldigen zich, beschuldigingen overspoelen de boel en zijdelingse blikken worden heen en weer geworpen, terwijl de betekenis verloren gaat.

In de fase van de volle maan, nodigt kunstenaar Cadine Navarro jou uit om aanOde to the Last Hours of Ancient Sunlight deel te nemen. Het doel van deze rituele werksessie is om opnieuw een engagement met haar constant evoluerende installatie Black Gold aan te moedigen. Dit is de houten compostdoos die ze in de tuin van de Mechelse Academie opbouwde tijdens de eerste fase van de biënnale (januari 2018). Ook toen heeft ze met een groep deelnemers gewerkt rond haar project. Samen met de werkgroep die zich inschrijft voor de tweede fase, zal de kunstenaar zich concentreren op het afbreken en composteren van ‘gedachten’. Deze zullen later op de site van Black Gold worden verwijderd.

Deelnemers worden vriendelijk verzocht om iets zachts mee te brengen om op te liggen (deken of mat) en een licht dekentje of sjaal voor warmte.

De lancering van het project Common Dreams: Piraten van de Dijle zal de drijvende tuin van kunstenaar Maria Lucia Cruz Correia inhuldigen. Deze tuin is speciaal ontworpen om de overlevingsproblemen van mensen die in ongewone dagelijkse situaties leven, te verlichten. Tijdens de lancering leer je unieke overlevingsvaardigheden die kunnen worden gebruikt in stedelijke omgevingen en drijvende tuinen. Deze tuin is gemaakt door Piraten van de Dijle, in nauwe samenwerking met de kunstenaar Maria Lucia Cruz Correia en Straathoekwerk Mechelen.

De drijvende tuin is een poging om een ​​echte, functionerende utopie te creëren. Het wil bovendien een levend archief van overlevingsverhalen worden. De eregasten voor deze lancering zijn het Piraten van de Dijle-team, die de tuin onderhoudt. Piraten van de Dijle is een gemeenschapsproject van Straathoekwerk Mechelen, een organisatie die samenwerkt met personen die in kwetsbare omstandigheden leven.

Toxic Atmospheres is een presentatie door Elise Misao Hunchuck, redactielid van SCAPEGOAT over haar lopende onderzoek naar de menselijke uitsluitingszone rond de kerncentrale van Tsjernobyl. De Zone kan officieel een menselijke uitsluitingszone worden genoemd, maar deze is verre van leeg en zonder mensen. Het is een zeer goed beheerd landschap, waarbij ongeveer 3000 werknemers doorgaan met het bouwen en onderhouden van containment- en transportinfrastructuren, reactoren ontmantelen, radioactieve besmetting controleren en de voortdurende effecten op flora en fauna onderzoeken. In de afgelopen jaren heeft de Zone een internationale reputatie gekregen als een site van post-nucleaire zelfregulering en, natuurlijk, donker en giftig toerisme.

Het onderzoek van Hunchuck traceert de beweging van materiaal tussen landschappen, via harde en zachte infrastructuren. In Landscapes of Post-History (2018) stelt Ross Exo Adams voor dat landschappen zowel als archieven als als geschiedkundige teksten functioneren. Het publiek wordt uitgenodigd om deel te nemen aan de presentatie.

Tijdens de volle maan zullen Saddie Choua (BE) en Sara Sejin Chang (Sara van der Heide) (NL) met elkaar in gesprek gaan over elkaars werk. Daarbij zullen ze het hebben over healers en healing, dekolonisatie, de stand van de maan, geneeskrachtige kruiden en Hollandse kabinetten.

Dit is de vierde Heart-to-Heart Conversation tussen kunstenaars van de biënnale. Met deze biënnale hopen we om samen met de betrokken instellingen binnen de stad Mechelen generositeit te stimuleren en een sociaal veilige ruimte te creëren. Heart-to-Heart gesprekken over angsten, bedenkingen en emoties zorgen voor de juiste mindset om het debat over cruciale sociale en politieke vragen uit het verleden, het heden en de toekomst aan te gaan.

Voor de tweede fase van Contour Biennale 9, bereidt het kunstenaarscollectief COYOTE een kritische maaltijd om het weekend af te sluiten. Een kritisch diner, bereid in samenwerking met Voice of Mechelen. De kunstenaars willen hiermee sensitiviteit creëren en de relaties blootleggen tussen eten en herkomst, ingrediënten en hun traject, wortels en transplantaties en ecologie en politiek.

De maaltijd komt tot stand met de steun van lokale deelnemers die zich toeleggen op verschillende vormen van circulaire landbouw in Mechelen en ernaar streven om LEF-producten (lokaal, ecologisch en fair) te produceren. Voor de maaltijd zal lokaal landbouwingenieur Louis de Bruyn ook een korte introductie geven.

De kritische maaltijd is een onderdeel van COYOTE’s overkoepelende werk Environments. Environments neemt de vorm aan van een open-end milieulexicon en stelt een verzameling van visuele tekens voor. Tekens die ons denken proberen te vertegenwoordigen. Maar ook ons spreken, voelen, handelen en leven in een steeds meer verwoeste en giftige wereld.